364aDe Belgische verklikkerpaal, met de vorige paal nu klein op de achtergrond, wit afstekend tegen de dijk. De a van het nummer is zo klein en vaak overgeschilderd in het wit, dat bijna iedereen het a-tje over het hoofd ziet. Ik ook dus, tot grenspaalvrienden mij daarop wezen.
364bDe Nederlandse verklikkerpaal op de dijk.
Het nummer 364b, hier is de b goed leesbaar. Bij deze paal staat een bordje met een tekst die zo uit het boekje van M.A. Aalberse: "Merkwaardige Grenspalen en Grensstenen" overgenomen lijkt te zijn. Blijkbaar schrijven we allemaal hetzelfde boekje over!
Aafko Tuin heeft in het kort de geschiedenis van deze grenspalen samengevat:
"De drieling van Retranchement.
In de overeenkomst van 15 maart 1869 werd de nieuwe grens door het Zwin vastgelegd. Er stonden vanaf GP362 sedert 1843 nog 5 grenspalen. De grens werd echter oorspronkelijk in het tractaat van 1843 aangegeven met 4 gietijzeren grenspalen:
1. GP363 op de linkeroever van de Zwingeul, 150 meter pal noord van de uiterste noordpunt van de Kleine Paspolder. 2. GP364 kwam op het eiland te staan tussen ooselijke en westelijke Zwingeul, op ca.200 meter verder in rechte lijn. Nog ca.200 meter verder kwam de gelijknamige GP364 te staan op de oever van de oostelijke Zwingeul. Vanaf het midden tussen beide GP'n 364 volgt de grens de Zwingeul in noordwestelijk richting.
3. GP365 kwam te staan op het contactpunt van Retranchement(N), Westkapelle(B) en Knokke(B), tegenover Fort Nassau, op de oostelijke oever van de Groetplaat.
In de kadastrale atlas van 1856-1858 wordt op de kaart melding gemaakt van 3 grenspalen No 365. De 2e paal met oud nummer 364 is daarbij aangemerkt als 365 en t.o. Fort Maurits stonden nog 2 exemplaren 365. Totaal dus inderdaad 5 grenspalen.
Deze palen werden verwijderd en de grens werd in 1869 opnieuw afgepaald. GP363 kwam op het vroegere midden tussen beide GP'n 364 waar toen een zandplaat lag tussen beide Zwingeulen. GP364 kwam te staan op 798 meter NW van GP363 met 2 secondanten, ieder op een afstand van 135.50 meter van de centrale GP364.
GP364A stond op de grens van Westkapelle(B) en Knokke(B). GP364B stond op het verlengde van deze grenslijn op de wal van Fort Maurits, zo de drieling van Retranchement vormende. GP365 kwam op 1045.50 meter vanaf GP364 in NW richting. GP366 vervolgens op 637.5 meter vanaf GP365. GP367 weer in dezelfde lijn op 525.50 meter vanaf GP368. GP368 werd geplaatst op 253 meter vanaf GP367. GP369 tot slot op 1080 meter afstand vanaf GP368. Bij het uitmeten had de schuur van een zekere Pieter Brevet een belangrijke rol, liggende op de lijn van GP362 naar de sluiswachterswoning van de Watering Cadzand (Zeedijk Bewesten Terhofstedepolder). Totale afstand GP364 tot GP369 bedroeg dus 3541.5 meter."
365